วันพฤหัสบดีที่ 16 มิถุนายน พ.ศ. 2554

โครงสร้างของสถานีอวกาศ เมียร์

โครงสร้างของสถานีอวกาศ เมียร์
(Space Station Module)


สถานีอวกาศเมียร์ Core Module ถูกเชื่อมต่อกับโมดูลอื่นๆ อีก 6 โมดูล ได้แก่ Kvant-1,Kvant-2,Spektr,Docking port,Kristall และ Pridora จนมีลักษณะเป็นรูปตัวที (T) ขนาด 86x96x99 ฟุต มีน้ำหนักราว 143 ตัน ถ้ามียานสินค้ามาเชื่อมต่ออีกก็จะมีน้ำหนักถึง 154 ตัน
Gallery รวมภาพชุดของเมียร์


ภาพแสดงมอดูลต่างๆของเมียร์ 

 

     สถานีอวกาศเมียร์ทั้งระบบมีน้ำหนักรวมกันราว 130 ตัน แต่อาจมีน้ำหนักเปลี่ยนแปลงไปจากนี้ได้บ้าง ขึ้นอยู่กับว่ามีการขนถ่ายอุปกรณ์อะไรเข้าไปหรือออกมาจากสถานีอวกาศ ในส่วนของมอดูลแกนนั้นมีขนาดกว้างประมาณ 4.2 เมตร ยาว ประมาณ 13 เมตร หรือประมาณเท่ากับตึกแถวชั้นเดียว 1 คูหา (ตึกแถวโดยทั่วไปจะมีขนาดกว้าง 4 เมตรและลึก 12 เมตร)     เนื่องจากสถานีอวกาศเมียร์นี้ถูกออกแบบให้มีมนุษย์ประจำการในระยะยาวได้ 2-3 คน มอดูลแกนนี้เป็นส่วนหลักและถูกส่งขึ้นไปเป็นมอดูลแรก ดังนั้นมันจึงต้องมีความสมบูรณ์ในตัวเอง มีอุปกรณ์ที่จำเป็นทุกอย่าง มอดูลแกนนี้แบ่งออกเป็นพื้นที่ใช้สอยและพื้นที่อื่นๆ อาทิ ห้องเครื่องยนต์ ทางเดิน ช่องเชื่อมต่อ ฯลฯ ในส่วนพื้นที่ใช้สอยเองยังแบ่งออกเป็นพื้นที่ส่วนปฏิบัติการหรือส่วนทำงานและส่วนที่พักอาศัย อันประกอบไปด้วยห้องควบคุม ห้องนอน ห้องครัว และห้องน้ำ ฯลฯ ลักษณะการตกแต่งภายในคล้ายบ้านเพื่อให้ความรู้สึกที่ดีแก่ผู้ที่มาประจำการ แต่ถึงอย่างไรก็คงไม่สบายเท่ากับอยู่บนโลก เพราะแต่ละห้องแต่ละส่วนนั้นล้วนแต่มีขนาดเท่ารังหนูเนื่องจากมีพื้นที่อันจำกัด
Core Module     โมดูลหลักของสถานี เป็นโมดลูส่วนแรกที่ถูกส่งขึ้นสู่ วงโคจรเมื่อวันที่ 20 กุมภาพันธ์ 1986 เป็นส่วนบริการสำหรับอยู่อาศัย เอื้อชีวิต เป็นแหล่งพลังงาน และค้นคว้าทางด้าน วิทยาศาสตร์ มีท่าเทียบสองด้านหัวท้าย และท่าเทียบแบบสี่ทิศทาง

     น้ำหนัก 20.4 ตัน
     ความยาว 13.13 เมตร
     เส้นผ่านศูนย์กลาง 4.15 เมตร
     แผงโซล่าเซลให้พลังงาน 10 กิโลวัตต์
     มีความจุ 90 ลูกบาศก์เมตร
 

Kvant-1     เป็นโมดูลส่วนที่สอง ที่ส่งขึ้นไปต่อกับ Core Module ด้านท้าย เมื่อปี คศ.1987 เป็นโมดูลขนาดเล็ก บรรจุเครื่องมือทางด้านดาราศาสตร์เพื่อค้นคว้าทางด้านฟิสิกส์ของกาแลกซี่ ควอซ่าร์ ดาวนิตรอน มีอุปกรณ์เอื้อชีวิต และห้องทดลองด้านชีววิทยา

      น้ำหนัก 11 ตัน
     ความยาว 5.8 เมตร
     เส้นผ่านศูนย์กลาง 4.15 เมตร
     แผงโซล่าเซลให้พลังงาน 6 กิโลวัตต์
     มีความจุ 40 ลูกบาศก์เมตร


Kvant-2     เป็นโมดูลส่วนที่สาม ส่งขึ้นไปต่อกับ port ด้านรัศมีของ Core Module ด้านหนึ่ง เมื่อปี คศ 1989 เป็นโมดูลด้านวิทยาศาสตร์ ประกอบด้วยส่วน EVA Airlock ,แผงโซล่าเซล, อุปกรณ์เอื้อชีวิต น้ำดื่ม แหล่งอ๊อกซิเยน ระบบควบควบการเคลื่อนไหว รวมทั้งห้องอาบน้ำ และซักล้าง

      น้ำหนัก 18.5 ตัน
     ความยาว 13.73 เมตร
     เส้นผ่านศูนย์กลาง 4.35 เมตร
     แผงโซล่าเซลให้พลังงาน 6.9 กิโลวัตต์
     มีความจุ 61.3 ลูกบาศก์เมตร
 

Kristall     โมดูลที่สี่ ส่งขึ้นไปเมื่อปี คศ.1990 ครั้งแรกเชื่อมต่อกับ Core Module ตรงข้ามกับ Kvant-2 มีแผงโซล่าเซลที่สามารถพับเก็บได้ บรรจุเครื่องมือด้านวิทยาศาสตร์ และท่าเทียบแบบพิเศษที่สามารถรับยานขนาดใหญ่ ที่มาจอดเทียบได้สูงสุด 100 ตัน ซึ่งกระสวยอวกาศแอตแลนติส ได้ใช้เป็นท่าเทียบจอดเมื่อครั้งเที่ยวบินที่ STS-71

      น้ำหนัก 19.6 ตัน
     ความยาว 13.73 เมตร
     เส้นผ่านศูนย์กลาง 4.35 เมตร
     แผงโซล่าเซลขนาด 5.5-8.4 กิโลวัตต์
     มีความจุ 60.8 ลูกบาศก์เมตร


Spektr     ถูกส่งขึ้นไปสู่วงโคจรด้วยจรวดโปรตอนของรัสเซีย เมื่อวันที่ 20 พฤษภาคม 1995 โดยเชื่อมต่อกับ Core Module ตรงข้ามกับ Kvant-2 แทนที่ Kristall บรรจุเครื่องมือด้านวิทยาศาสตร์ เพื่อศึกษาโลกและชั้นบรรยากาศ
วันที่25 มิถุนายน 1997 spektr ได้รับความเสียหายอย่างหนัก เมื่อยาน Progress M-34 และยานลำเลียง ชนกับโมดูลนี้ทำให้อากาศรั่ว จึงต้องมีการปิดตายส่วนนี้

     น้ำหนัก 19.6 ตัน
     ความยาว 13 เมตร
     เส้นผ่านศูนย์กลาง 4.35 เมตร
     มีความจุ 61.9 ลูกบาศก์เมตร


Docking Port     เป็นส่วนที่ส่งขึ้นกับกระสวยอวกาศแอตแลนติส เพื่อเชื่อมต่อเมียร์ตรงส่วนโมดูล Kristall ช่วงเที่ยวบิน STS-74

 

Priroda     เป็นโมดูลส่วนสุดท้ายที่นำขึ้นไปเชื่อมกับเมียร์ อยู่ตรงข้ามกับ Kristall module ส่งขึ้นไปเมื่อวันที่ 23 เมษายน 1996 ใช้เป็นส่วนสังเกตการณ์โลกในระยะไกล

      น้ำหนัก 19.7 ตัน
     ความยาว 13 เมตร
     เส้นผ่านศูนย์กลาง 4.35 เมตร
     มีความจุ 66 ลูกบาศก์เมตร



 
Soyus-TM
     ใช้เป็นยานลำเลียงนักบินอวกาศระหว่างสถานีอวกาศกับพื้นโลก และใช้เป็นยานลี้ภัยด้วย (Lifeboat)
 

     น้ำหนัก 7.1 ตัน
     ความยาว 7 เมตร
     เส้นผ่านศูนย์กลาง 2.7 เมตร
     แผงโซล่าเซลขนาด 1.3 กิโลวัตต์
     มีความจุ 10 ลูกบาศก์เมตร


Progress     เป็นยานส่งกำลังบำรุง อาหาร และอื่นๆ ให้กับนักบินอวกาศ

      น้ำหนัก 7.2 ตัน
     ความยาว 7 เมตร
     เส้นผ่านศูนย์กลาง 2.7 เมตร
     แผงโซล่าเซลขนาด 1.3 กิโลวัตต์
     มีความจุ 7.6 ลูกบาศก์เมตร
 


ส่วนประกอบของเมียร์

ยานโซยุซ-ทีเอ็ม (ศรชี้)กำลังบินออกจากสถานีอวกาศเมียร์
     ส่วนหัวของมอดูลแกนต่อกับยานโซยุซ-ทีเอ็ม (Soyuz-TM) อันเป็นยานที่ควบคุมด้วยมนุษย์ ยานโซยุซ-ทีเอ็มนี้ใช้เป็นพาหนะขนส่งมนุษย์อวกาศไปกลับระหว่างสถานีอวกาศและโลก รวมทั้งยงใช้เป็นยานช่วยชีวิตในกรณีที่สถานีอวกาศเกิดเหตุร้าย ส่วนท้ายของมอดูลแกนต่อกับมอดูลควันต์และยานพรอเกรสส์-เอ็ม (Progress-M) อันเป็นยานที่ควบคุมด้วยระบบอัตโนมัติ ไม่ใช้มนุษย์ควบคุม มีหน้าที่ขนส่งสัมภาระและเสบียงจากโลกมาสู่สถานีอวกาศ รวมทั้งขนสัมภาระและขยะจากสถานีอวกาศกลับสู่โลก

ยานโซยุซ-ทีเอ็มกำลังเข้าเชื่อมต่อกับ เมียร์ ส่วนที่เห็นเป็นห้องทรงกลมสีดำ บริเวณกลางภาพคือห้องนักบิน ส่วน ที่เห็นคล้ายปีกแผ่ออกไปจากตัวยาน คือแผงเซลล์สุริยะซึ่งมีหน้าที่เป็นแหล่ง พลังงานแก่ยานขณะเดินทางในอวกาศ

มนุษย์อวกาศชาวรัสเซียที่ประจำการอยู่ในสถานีอวกาศ ชีวิตในอวกาศเป็นชีวิตที่ไร้แรงโน้มถ่วงผู้ที่ถูกส่งไปประจำการต้องได้รับการฝึกฝนมาโดยเฉพาะ ที่เห็นเป็นก้อนสีดำลอยอยู่กลางภาพและทั้งสองกำลังจ้องดูอยู่คือกล้องถ่ายภาพยนตร์และจะสังเกตได้ว่าห้องในสถานีอวกาศแห่งนี้มีขนาดเล็กคับแคบ

     นอกจากส่วนหัวและท้ายแล้ว รอบตัวมอดูลแกนยังเป็นช่องทางสำหรับต่อมอดูลได้อีก 4 มอดูล ได้แก่ มอดูลควันต์ 2 คริสตัลล์ สเปกตร์ และไพรรอดา

     มอดูลควันต์ (Kvant module) เป็นมอดูลแรกที่ถูกส่งขึ้นไปต่อกับมอดูลแกนในปี ค.ศ. 1987 มอดูลควันต์นี้ต่อเข้าทางส่วนท้ายของมอดูลแกน ภายในบรรจุกล้องโทรทรรศน์และอุปกรณ์ในการดำรงชีพ มอดูลนี้ใช้ศึกษาปรากฏการณ์ในอวกาศเป็นหลัก หลังจากนั้นในปี ค.ศ. 1989 มอดูลควันต์ 2 (Kvant 2 module) ก็ถูกส่งขึ้นไปต่อ ภายในมอดูลควันต์ 2 ประกอบด้วยอุปกรณ์ทางวิทยาศาสตร์ อุปกรณ์สำหรับควบคุมทิศทางของสถานีอวกาศ และอุปกรณ์ทั้งที่จำเป็นและที่เพิ่มความสะดวกสบายในการดำรงชีวิต อาทิ ระบบน้ำดื่มและออกซิเจน ระบบควบคุมการเคลื่อนไหว อุปกรณ์ซักล้าง ฯลฯ นอกจากนี้ยังมีห้องกักอากาศซึ่งใช้เป็นช่องทางสำหรับให้มนุษย์อวกาศออกไปปฏิบัติการนอกสถานีอวกาศพร้อมชุดอวกาศอีกด้วย
 

สถานีอวกาศเมียร์เมื่อดูในระยะใกล้ แผ่นยาวลักษณะเป็นแผงคล้ายปีกที่เห็นทางด้านขวาของภาพคือแผงเซลล์สุริยะที่ให้เป็นแหล่งกำเนิดพลังงานให้แก่สถานีอากาศ

ห้องควบคุมบนภาคพื้นดิน
     มอดูลคริสตัลล์ (Kristall module) ถูกส่งขึ้นไปต่อกับสถานีอวกาศในปี ค.ศ. 1990 ประกอบด้วยแผงเซลล์สุริยะเพื่อแปลงพลังงานจากแสงอาทิตย์มาเป็นพลังงานไฟฟ้า ใช้เป็นแหล่งพลังงาน อุปกรณ์และเครื่องมือสำหรับทำการทดลองทางวิทยาศาสตร์ มอดูลนี้ใช้เพื่องานวิจัยทางวิทยาศาสตร์ด้านชีววิทยาและด้านการสังเคราะห์สารเป็นหลัก ยกตัวอย่างเช่น ทดลองการสังเคราะห์สารต่างๆและศึกษาว่าสารที่สังเคราะห์ได้ในสภาพไร้แรงโน้มถ่วงต่างจากที่สังเคราะห์ได้บนโลกอย่างไร ฯลฯ นอกจากนี้ ยังมีท่าสำหรับให้กระสวยอวกาศในโครงการกระสวยอวกาศบูรัน (Buran space shuttle) ของสหภาพโซเวียตมาจอดเทียบ ต่อมาโครงการกระสวยอวกาศนี้ต้องชะลอออกไปเนื่องจากการล่มสลายของสหภาพโซเวียตในปี ค.ศ. 1991
 


เมียร์ขณะโคจรอยู่เหนือมหาสมุทรแปซิฟิก
 

สถานีอวกาศเมียร์กำลังโคจร อยู่เหนือพื้นโลก ที่เห็นเป็น ฉากหลังนั้นคือภาพพายุที่ก่อ ตัวในแถบมหาสมุทรอินเดีย ตอนใต้

1 ความคิดเห็น:

  1. ลองเปลี่ยนสีฟอนต์หน่อยนะคะ...ครูจิ

    ตอบลบ